Çatı Çelik Konstrüksiyon Uygulamaları

1. Temel Özellikler ve Avantajlar

• Hafiflik ve Yüksek Mukavemet: Çelik, betonarmeye göre daha hafif olmasına rağmen çok daha yüksek taşıma kapasitesine sahiptir. Bu, temel maliyetlerini düşürür.

• Hızlı Montaj: Çelik yapı elemanları (makas, aşık, çapraz vb.) fabrika ortamında hassas ölçülerle ön üretimli (prefabrikasyon) olarak hazırlanır ve sahada cıvatalı birleşimlerle ya da kaynakla hızlıca monte edilir.

• Depreme Dayanıklılık: Çelik, esnek (sünek) bir malzeme olduğu için sismik hareketler sırasında yüksek enerji absorbe etme kabiliyetine sahiptir. Bu, depremde binanın yıkılma riskini önemli ölçüde azaltır.

• Geniş Açıklıklar: Çelik makas sistemleri sayesinde, kolon kullanmadan çok geniş açıklıklar kolayca geçilebilir.

• Geri Dönüştürülebilirlik: Çelik, %100 geri dönüştürülebilir bir malzeme olup, çevresel sürdürülebilirliğe katkı sağlar.

2. Uygulama (İnşaat) Aşamaları

Çelik çatı konstrüksiyonu uygulaması genellikle üç ana aşamada ilerler:

A. Projelendirme ve İmalat (Fabrikasyon)

1. Statik Hesaplama ve Projelendirme: Çatının tipi, eğimi, kullanılacak çatı kaplama malzemesinin ağırlığı (sandviç panel, trapez sac, kiremit vb.), kar, rüzgar ve deprem yükleri dikkate alınarak detaylı statik proje hazırlanır.

2. Kesit Seçimi: Çatı yüklerine ve açıklığa uygun olarak profil kesitleri (IPE, HEA, NPI, kutu profil veya köşebent) ve birleşim detayları belirlenir.

3. Fabrikasyon: Projeye uygun olarak çelik elemanların kesimi, delik açılması (cıvatalı birleşimler için) ve kaynak işlemleri (makasların birleştirilmesi) fabrika ortamında, yüksek kalite kontrol altında yapılır.

B. Koruma ve Kaplama İşlemleri

1. Korozyon Koruması: Çelik elemanlar, paslanmaya karşı korunmak amacıyla sahaya sevk edilmeden önce yüzey temizliği (kumlama) sonrasında antipasta boyama veya sıcak daldırma galvaniz yöntemiyle kaplanır.

2. Yangın Koruması: Yüksek ısıya karşı dayanımı artırmak için özellikle yangın güvenliği istenen yapılarda, çelik elemanlara yangın geciktirici boya uygulanabilir.

C. Saha Montajı (Ereksiyon)

1. Ankraj ve Sabitleme: Çatı makaslarının ana taşıyıcı kolonlara veya betonarme yapıya bağlanacağı noktalara öncelikle ankraj elemanları (bulonlar) doğru pozisyonda ve sağlam bir şekilde sabitlenir.

2. Makas Montajı: Fabrikada üretilen ana çatı makasları, vinç yardımıyla kaldırılır ve zemin ankrajlarına veya kolon başlıklarına cıvatalı (bulonlu) ya da kaynaklı birleşimlerle monte edilir.

3. Aşık ve Çapraz Bağlantılar:

   • Aşıklar: Makaslar üzerine, çatı kaplama malzemesini taşıyacak olan aşıklar (genellikle C, Z veya I profilleri) belirli aralıklarla bağlanır.

   • Çaprazlar (Rüzgar Kirişleri): Çatının düzlem içinde yatay rüzgar yüklerine karşı rijitliğini sağlamak ve burkulmayı önlemek için diyagonal (çapraz) gergi elemanları eklenir.

3. Kritik Teknik Detaylar