YANGIN ÇIKIŞ KAPILARI
Yangın Çıkış Kapıları (Acil Çıkış Kapıları ve Yangın Kapıları), binalarda can güvenliğini sağlamak için özel olarak tasarlanmış kritik güvenlik sistemleridir. Bu kapıların amacı, bir yangın anında insanların hızla tahliye edilmesini sağlamak ve yangının, dumanın ve ısının bina içindeki diğer bölümlere yayılmasını belirli bir süre boyunca engellemektir.
1. Yangın Kapılarının Temel Fonksiyonları ve Özellikleri
Yangın çıkış kapıları, genellikle iki ana işlevi yerine getirir ve bu işlevler için özel teknik özelliklere sahiptir:
A. Yangın Geciktirme ve İzolasyon (Fire Rated - Yangın Kapısı)
Yangına Dayanım Sertifikası (EI/EW Sınıfı): Kapılar, uluslararası standartlara (TS EN 1634-1) uygun laboratuvarlarda test edilir ve belirli bir süre boyunca (genellikle $60$, $90$ veya $120$ dakika) ateşe dayanım sertifikası alır.
E (Bütünlük): Kapının alev ve dumanı geçirmeme yeteneği.
I (Yalıtım): Kapının, yangın olmayan tarafa ısı geçişini sınırlama yeteneği.
W (Işınım): Kapının yangın olmayan tarafa yayılan ısı radyasyonunu sınırlama yeteneği.
Malzeme: Genellikle çelik sac levhalardan (galvanizli sac) üretilir. İç dolguları, ısı yalıtımı ve yangın direnci için taş yünü gibi özel yanmaz malzemeler içerir.
Duman Sızdırmazlık (S Sınıfı): Kapı ve kasa birleşim noktalarında, ısınıca genleşerek dumanın geçişini engelleyen özel intumescent (şişen/genleşen) fitiller kullanılır. Bu, duman zehirlenmesini önlemek için kritik öneme sahiptir.
Kendiliğinden Kapanma (C Sınıfı): Kapıların her zaman kapalı kalmasını sağlamak amacıyla, yaylı menteşeler veya hidrolik kapı kapatıcılar (kollu/gizli) ile donatılmaları zorunludur.
B. Hızlı ve Güvenli Tahliye (Acil Çıkış Kapısı)
Panik Bar Sistemi: Kapılar, acil durumlarda panik anında içeriden tek bir itme hareketiyle açılabilen panik barlar ile donatılır. Bu sistem, dışarıdan kilitli olsa dahi içeriden tahliyeyi anında mümkün kılar.
Açılım Yönü: Yönetmelik gereği, kullanıcı yükü $50$ kişiyi aşan mekânlardaki çıkış kapılarının kaçış yönüne doğru (genellikle dışarıya doğru) açılması şarttır. Döner kapılar veya turnikeler çıkış kapısı olarak kullanılamaz.
Minimum Genişlik ve Yükseklik: Kapının temiz genişliği en az $80$ cm'den, yüksekliği ise $200$ cm'den az olamaz. Kapı eşiği bulunmamalıdır.
İşaretleme ve Aydınlatma: Kapılar, yeşil renkte ve güvenilir bir ışık kaynağıyla aydınlatılmış "Acil Çıkış" veya yönlendirme işaretlerine sahip olmalıdır.
2. Uygulama Alanları ve Çeşitleri
Yangın kapıları, binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmeliği'ne uygun olarak, yangın bölmeleri arasındaki geçişlerde kullanılır:
Yangın Merdiveni Girişleri: Yangın merdiveni ve yangın güvenlik holü kapıları, yangının bu korunumlu alanlara yayılmasını engeller.
Kazan Daireleri ve Teknik Hacimler: Yüksek riskli bölgeleri bina geneline yayılmadan izole etmek için.
Çok Katlı Binalar, Oteller, Hastaneler ve AVM'ler: Kullanıcı yoğunluğunun fazla olduğu her yerde zorunludur.
3. Montaj ve Teknik Detaylar
Yangın kapılarının sertifikalı performansını göstermesi için montajın profesyonelce yapılması şarttır:
Kasa Montajı: Kapı kasaları, direkt duvara universal dübellerle sıkıca monte edilir. Kasa ile duvar arasında oluşabilecek boşluklar yangın dayanımı düşük malzemelerle (örneğin standart köpük) doldurulmamalı, yangına dayanıklı dolgu malzemeleri kullanılmalıdır.
Aksesuar Kalitesi: Kullanılan menteşe, kilit, panik bar ve cam gibi tüm aksesuarların yangına dayanıklı ve sertifikalı olması gerekir.
Periyodik Bakım: Kapıların işler durumda olduğundan emin olmak için panik bar, kilit ve özellikle yaylı/hidrolik kapatma mekanizmalarının düzenli olarak kontrol edilmesi ve bakımının yapılması zorunludur.